Bronzen portretkop van Trajanus

Kunstwerk door: onbekend

Wat zie je?

Het portret is achter en opzij sterk beschadigd en moet hebben behoord tot een levensgroot beeld. Het toont een man met naar voren gekamde haren, een rechte neus, smalle lippen en diepe rimpels om de mond en in de hals. De ogen waren oorspronkelijk ingelegd met email of glaspasta.

Waar gaat het over?

Al sinds de ontdekking heeft men in het portret de trekken herkend van keizer Marcus Ulpius Traianus (98-117), die zowel voor Xanten als voor Nijmegen van grote betekenis is geweest. Kort na zijn troonsbestijging verleende hij stadsrechten aan de burgerlijke nederzettingen die daar al bestonden en die hij toen vrijwel zeker ook heeft bezocht. Aan beide steden verbond hij bovendien zijn naam en Nijmegen heette sindsdien Ulpia Noviomagus, ‘Ulpische Nieuwmarkt’. Toch wijkt de kop in sommige details af van de bekende portretten van de keizer. Het was niet ongebruikelijk dat leden van de politieke elite zich lieten afbeelden met de trekken van de heersende keizers en dat zou ook hier gebeurd kunnen zijn. Hoe dan ook is de kop een uitzonderlijke vondst. 

"Van de talrijke bronzen beelden die ook in onze streken in de steden en legerkampen moeten hebben gestaan, zijn meestal alleen kleine fragmenten bewaard gebleven, zoals handen, vingers en tenen" Museum het Valkhof