Colonies

Iswanto Hartono

Dit zie je
Het werk Colonies van de Indonesische kunstenaar Iswanto Hartono is een installatie geïnspireerd door de beeltenis van het paneel ‘Hulde der Koloniën’ op de linkerzijkant van de Gouden Koets. Daarop zijn halfnaakte mensen afgebeeld uit de Nederlandse koloniën, die producten uit de koloniën aanbieden aan de Nederlandse maagd, die in het midden zit. Links zijn mensen uit Suriname en de Antillen afgebeeld, rechts mensen uit Indonesië. Iswanto Hartono heeft voor zijn werk Colonies de lijnen van het paneel nagemaakt in staaldraad, beschilderd met witte emailleverf. Het wordt beschenen met een spotlight waardoor de zwarte schaduwen ervan op de wand te zien zijn. Het werk heeft daarmee associaties met de schaduwen van wajang poppen, maar speelt ook met de tegenstelling tussen licht en donker, met de schaduw van het kolonialisme in het Nederland en Indonesië van nu.

Het verhaal achter het werk
De koets was een schenking van inwoners Amsterdam aan de jonge koningin bij gelegenheid van haar inhuldiging in 1898. De schildering is van Nicolaas van der Waay. De koets werd gezien als een ‘nationaal product’, met materiaal uit Nederland en de koloniën. De beeldtaal van het paneel maakt in een oogopslag duidelijk hoe men in die tijd de koloniale verhoudingen zag: mensen die hun producten brengen. Het geweld en de dwang waarmee het kolonialisme gepaard ging is onzichtbaar.

Waarom uitgekozen voor Art Rocks
“De Gouden Koets is tegenwoordig in opspraak, vooral vanwege het paneel Hulde der kolonieën. Ik was onder de indruk van dit werk van Ishwanto Hartono toen ik het zag op een tentoonstellig in de Nieuwe Kerk en heb voorgesteld om het te aan te kopen voor de collectie van het Amsterdam Museum. Het is een prachtig voorbeeld van de manier waarop kunstenaars uit de voormalige kolonieën hun eigen interpretatie aan de geschiedenis geven.”

Over de kunstenaar
Met zijn interdisciplinaire praktijk concentreert Iswanto Hartono (Purworejo, Indonesië, 1972) zich voornamelijk op thema’s zoals geschiedenis, tijd, ruimte en stedelijkheid. De kunstenaar, opgeleid als architect, heeft een grote interesse in structuur en vorm en in alternatief gebruik van een ruimte. Hartono streeft naar een kritisch bewustzijn van een ruimte, onderzoekt wat dit begrip ‘ruimte’ nu eigenlijk inhoudt en hoe wij het als vanzelfsprekend ervaren. Hartono is in het bijzonder geïnteresseerd in Indonesische tradities en een geschiedenis die tegenwoordig vaak vergeten wordt. In zijn projecten staat ook het onderwerp van kolonisatie en de strijd om identiteit in een hedendaags Indonesië centraal.

Bijzonder weetje
Bij het werk hoort een soundscape, opgenomen tijdens een kerkdienst op het eiland Banda.