Pustaha

Kunstwerk door onbekend

Wat zie je?

Een van de meest gekoesterde objecten in de collectie van het Tropenmuseum is deze zogenaamde pustaha, een oud wichelboek gebruikt door Batak priesters in Noord-Sumatra, Indonesië. Het werd verzameld rond 1850, maar is een stuk ouder dan dat. Bovenop de pustaha staat een uit hout gesneden mythisch slangachtig dier, en het geheel staat op pootjes, die lijken op hoeven. Tussen de twee houten planken zitten de pagina's van het boek. Die zijn gevouwen op harmonicawijze, zoals de bladmuziek van een draaiorgel. De 56 pagina's zijn gemaakt van geklopte boombast en vormen in uitgevouwen toestand een lange strook van zeventien meter.

Waar gaat het over?

Dit is een van de oudste, grootste en mooiste Batak wichelboeken ter wereld. Dergelijke boeken heten pustaha, een van oorsprong Sanskrit woord dat boek of manuscript betekent. De pustaha is het aantekenboek van de medicijnman van het dorp. De mythische vrouwelijke slang is volgens de Batak specialist Achim Sibeth waarschijnlijk Naga Padoha, de mythische slang uit de oerwateren, wiens bewegingen de aarde naar het oppervlak brachten. In een pustaha staan allerlei tekeningen en aantekeningen over magische zaken: magische medicijnen, amuletten en rituelen, waarzeggerij en zwarte magie – de kunst om leven te vernietigen. De pagina's uit dit boek bevatten de
kennis van negen generaties priesters. Er zijn formules voor het overwinnen van andere dorpen, het uitschakelen van tegenstanders, voor het winnen van geliefden en verhalen over het ontstaan van de aarde. de eredienst met betrekking tot de menselijke ziel

"Magie, toverkracht spreekt natuurlijk ook tot ieders verbeelding. Het boek is in feite een hulpmiddel bij 'de eredienst met betrekking tot de menselijke ziel"Tropenmuseum