Hemelglobe

Willem Jansz. Blaeu en Joan Willemsz. Blaeu

Dit zie je
De hemelglobe uit na 1630 is een bewerking van de eerste hemelglobe, die Willem Jansz. Blaeu omstreeks 1598 vervaardigde. Het zuidelijke gedeelte van de sterrenhemel was vóór het einde van de zestiende eeuw zo goed als onbekend. Dankzij grote overzeese expedities ontstond een nieuw beeld van hemel en aarde. Op één van de reizen van de Hollandse vloot naar Indië, werd zelfs een nieuwe ster ontdekt, die op de bol staat aangegeven als ‘Novae’.
Aardglobes of ´wereldclooten´ vormden altijd samen met een hemelglobe een paar. Net als zijn vader Willem vervaardigde Joan Blaeu land- en zeekaarten, atlassen en globes. Deze werden aangepast na nieuwe ontdekkingen. De vierde editie van de globe toont de wereldbol met tal van lege plekken; die waren nog niet in kaart gebracht. Zo is van Australië alleen de westelijke en noordelijke kustlijn te zien, in 1644 ontdekt door Abel Tasman.

Het verhaal achter het werk
Amsterdam werd in de 17e eeuw het alsmaar groeiende centrum van internationale handel, overzeese expansie en rijkdom. In zo’n stad bestonden de internationale contacten, de financiële middelen én de afzetmarkt om een bloeiende uitgeverij van kaarten en atlassen te beginnen. Niet alleen waren er voldoende zeelieden en kooplieden die behoefte hadden aan betrouwbare navigatiemiddelen, ook bleken tal van welgestelde burgers nieuwsgierig naar de wereld achter de horizon. Zij waren bereid geld uit te geven voor bijvoorbeeld de luxueus uitgegeven Atlas Major (1662) of voor imposante globes.

Waarom uitgekozen voor Art Rocks
“In de 17e eeuw was Amsterdam niet alleen het centrum van de wereldhandel, maar ook dat van de kennis van de wereld, zeker waar dat gaat om cartografie. Begrijpelijk, want goede kaarten van de wereld en werelddelen waren onmisbaar voor die handel. De honger naar kennis en de honger naar goederen uit de hele wereld gingen dus hand in hand. Dat levert een interessante en prangende spanning op: in hoeverre is de kennis van de wereld een vorm van kolonialisme? Is het in huis nemen van de wereld en het universum ook een vorm van toeëigening?”

Over de kunstenaars
Willem Jansz. Blaeu (Uitgeest, 1571 – 1638) was een Nederlandse cartograaf en globemaker.
Joan Willemsz. Blaeu (Amsterdam, 1598/99 – 1673) was een Nederlandse drukker en uitgever, cartograaf en uitgever van vermaarde atlassen.